Het foto blog
Dit keer een foto blog. Meestal verzin ik een onderwerp op over te schrijven en zoek ik er foto's bij. Dit keer doe ik het andersom. Ik heb een week lang foto's gemaakt van gewone en toch bijzondere dingen. Nu is de kunst om er tekst bij te maken.
Al die gewone en bijzondere dingen worden voor ons gewoon als we niet oppassen. Terwijl ze op een of andere manier speciaal zijn. Waarom precies.... ik ga een poging doen het uit te leggen.
We beginnen de reis gewoon thuis, in de keuken. Dit zijn bonen die je koopt in een plastic zakje. Het zijn geen gedroogde bonen. Maar voordat ik ze kook laat ik ze een uurtje in het water staan. Dan krijgen ze deze kleuren. Hoe kan dat nou? Als ze vochtig zijn en glimmen: prachtig!
Als je ze kookt worden ze weer gewoon saai bruin. Ik kan me niet herinneren dat ik in Nederland ooit gekleurde bonen gezien heb.
Over kleuren gesproken, dit is de mooie muur van een nieuwe hippe koffietent die op bovenverdieping van de bibliotheek zit. De muur bestaat uit houten blokjes waarop ze Afrikaanse stoffen geplakt hebben. Als ik de trap op kom naar boven word ik helemaal blij. Mooie dingen zijn zo belangrijk in een arm land waar een hoop stuk is. De koffietent heet Sjokolat en ze hebben er heerlijke koffie, de cappucino serveren ze met mooie patroontjes in het schuim. Even in een wereld van luxe en mooie dingen.
De IPOSTI muur in NS kleuren
Om nog even bij muren te blijven: dit is onze postbus. Nou ja, onze postbus... het is de postbus van ICCO en die krijgen geen post meer. Wij wel. Wij krijgen De Groene Amsterdammer. Ik veroorloof mezelf de luxe van een echte papieren versie. Wie goede ogen heeft ziet dat luikje 5261 openstaat.
Er is in Rwanda geen postbezorging aan huis, want er zijn geen huisnummers. Er is één postkantoor in Kigali met rijen postbussen met vage hangslotjes. Zo lijkt het heel wat, maar het zijn gammele houten deurtjes. Van zo'n muur als deze hebben ze er wel 20. Het is een enorm gebeuren, maar nog steeds niet veel als je bedenkt dat er ongeveer een miljoen mensen in Kigali wonen. IPOSTI heet de Post hier en ze hebben dezelfde kleuren als de NS. Het is eigenlijk vooral bijzonder vanwege het geluid wat die houten deurtjes en hangsslotjes maken. Piepend komen de Groenes tevoorschijn.
De melkwinkel
Dit is de melkwinkel. Op allerlei plekken in de stad zijn er betonnen winkelhokken met een grote koeltank erin en een gammele plastic stoel en een mevrouw met een hoofddoekje en plastic handschoenen. Je moet je eigen melkcontainer meenemen en zij vult hem. Je koopt 2 liter melk voor 1 Euro. Het alternatief is lang houdbare melk in zakjes van een halve liter. Dit is beter. Wij zijn trouwe klanten.
Toch word ik hier ook een beetje treurig van. Die koeltanks zijn prima en de melk is altijd koud. Maar waarom moet die mevrouw de hele dag in die houding zitten? En waarom zijn er er vage draadjes aan de muur? En waarom zegt die mevrouw niets? Geen goedemorgen, geen alsjeblieft, geen dank je wel, geen tot ziens? Alle Rwandese klanten handelen de melktransactie in grote stilte af. Als wij gaan praten beginnen ze schaapachtig te grinniken. En het is ook iedere keer een andere mevrouw bij die tank.
Ik schreef bovenstaand stukje en twee dagen later was de melk weer op. Ik weer naar de melkwinkel en daar bleek toch dezelfde mevrouw weer te zitten! Ze herkende me en lachte me breed toe. Omdat ze nu weet dat ik in het Rwandees kan groeten, begon zij vast: Mirirwe. Het is ook vaak verlegenheid van mensen dat ze in eerste instanties niets zeggen.
Gek he.... ik had net besloten dat ik me eraan erger en schrijf het op. Op op het moment dat ik het schrijf blijkt het niet meer waar. Het verandert, het is weg.
De billing machine
Nu het over kopen en ergernissen gaat: dit is heel bijzonder. Wij zijn hier op les. Wij moesten als bedrijf een Billing Machine aanschaffen. 380 Euro! We hebben geprobeerd eronderuit te komen door diverse afdelingen van de belasting dienst te bezoeken maar dat is niet gelukt. We kregen geen vrijstelling. Een billing machine lijkt een heel vernuftig apparaat. IBM heeft een gouden deal gesloten met de Rwandse overheid want alle bedrijven moeten een Billing Machine aanschaffen. In het apparaat zit een simkaart en zodra je iets verkoopt (met of zonder BTW) moet je een bonnetje uit dat machien laten komen en een minuut later weet de Rwandese belastingdienst wat je omzet is. Nu werken wij veel voor buitenlandse opdrachtgevers en wij zijn geen winkel. Als we 20 facturen maken per jaar is dat veel. Er hielp geen lieve moeder aan en al mopperend hebben we het apparaat mee naar huis genomen in een doos in de kast gezet. Tot we na 2 maanden plotseling een sms je kregen. De air-time van de SIM kaart was op en je mag niet onder de radar van de Rwandese belastingdienst duiken. Nu blijkt dat ding ook nog maandelijks 1,20 Euro te kosten aan telefoon minuten. Die we aanschaffen met Mobile Money.
Die jongen in de zwarte polo is de lesmeneer. Geheel onverstoorbaar en erg vrolijk (hij ziet niet anders dan mopperende ondernemers) gaf hij ons op zijn Rwandees instructies. Schrijf op zei hij ieder keer en dan ging hij dicteren. Jan Willem houdt niet van dat soort instructies en schreef niets op. Pacifique wel. Met zijn tong tussen zijn tanden noteerde hij wat de meneer op dicteersnelheid oplas. Maar toen we uiteindelijk het apparaat moesten gebruiken en Pacifique niet in de buurt was, bleek het nog een hele kunst te zijn. Waarom hebben die lui niet gewoon een foldertje over dat apparaat? mopperde Jan Willem.
Ja, de learning advisors hebben nog een missie hier.
Mobile money
En dit brengt ons naar Mobile Money. Dit is echt de uitvinding van de eeuw waarmee Afrika voorloopt op Nederland. Op je telefoon kan je belminuten kopen die werken als geld. Als die billing machine begint te piepen, voer je hem nieuw mobiel geld. Als de electra op is (je moet hier stroom vooruit betalen) gebruik je mobile money en je krijgt een code op je telefoon. Die code toets je in op je electra meter en je hebt -ploep- weer stroom. Het hele banksysteem kan je hiermee omzeilen. Dus ook arme mensen, die geen bankrekening hebben, kunnen toch geld krijgen en weer doorsturen aan anderen. Er zijn zelfs APPS in de maak waarmee mensen in de diaspora, die veel geld overmaken naar Rwanda, via mobile money het schoolgeld van hun achtergebleven neefjes en nichtjes kunnen betalen, direct aan de school. Geen Western Union meer voor nodig. Zo!
De neefjes en nichtjes
Op zondagmiddag gaan we vaak lopen met de grote schoenen aan. Er is altijd een moment dat we een groep kindertjes achter ons aankrijgen die roepen: muzungu, muzungu (enkelvoud) of: wazungu (meervoud). Als we zin hebben roepen we terug: Si ntitwa muzungu, knitwa Gerry (of Jan Willem natuurlijk). Ik heet geen witte, ik heet Gerry.
Soms lopen de kinderen ook hele stukken mee. Ze kunnen heel erg hard en waar ik soms even goed moet stilstaan voordat ik over een goot, sloot of diepte spring (Jan Willem zoekt altijd onmogelijk terrein uit om op te wandelen) springen de kinderen als berggeiten rond je op hun plastic slippertjes. Ze lachen me hartelijk uit als ik dat zo snel niet kan.
Dan volgt ook het moment dat je plotseling een viezig knuistje in je handen voelt. Vooral kinderen van tussen de 3 en de 4 geven je graag een handje als ze meelopen.
Kinderen op blote voeten bestaan niet volgens de overheid. Zo hoorden we van een cartoonist en van iemand die bij Unicef werkt, dat het not-done is in Rwanda om kinderen met blote voetjes in een prentenboek of op een voorlichtingsfolder te zetten. Dat kunnen wij in onze e-learning dus ook niet doen. Dan krijg je last met de overheid. Kinderen horen schoenen aan. Zo!
Laten we hopen dat de neefjes en nichtjes veel familie in de diaspora hebben die hard werken, veel geld verdienen en dat geld overmaken via Mobile Money voor schoenen.
Hard werken
Er wordt niet alleen hard gewerkt in de diaspora, er wordt heel hard gewerkt in Rwanda. Er wordt zo ongelofelijk gesjouwd, geduwd en getrokken. Vervoer van spullen gaat op het hoofd of achterop de fiets. In een land van 1000 heuvels moet alles omhoog. Omlaag is het probleem niet; dat is met kamikaze snelheid keihard naar beneden. Vaak vraag ik me angstig af of de remmen het wel zullen doen. De fietsen hebben in ieder geval geen versnellingen voor een laag verzeet, dus omhoog is het duwen.
Dit zou je in Nederland op geen enkele manier in je hoofd halen, zo met eieren achterop. Hier zie je hele circus-acts. Het meest bijzondere is het vervoer van vers gemaakte bedden achterop de fiets vanaf de timmerwerkplaatsen, of vervoer van metalen deuren. De eerste fietser vervoert het deurframe (bijvoorbeeld rechtop) , de tweede heeft dwars een deur achterop. Er zijn geen fietspaden, dus de fietsvervoerderrs moeten maar hopen dat de automobilisten je ontwijken.
Ik ga een aparte foto verzameling aanleggen van wat er allemaal achterop fietsen kan, die houden jullie tegoed.
Sjouwen en duwen, kei-sterk lijken de mensen te zijn. Vanaf de grond een zandauto volscheppen, hup, je gooit het zand gewoon omhoog. Met 2 zakken cement op je rug. Schoolkinderen die water moeten halen en met jerry-cans van 10 liter op hun hoofd onder ons huis langs lopen. Allemaal even vrolijk.
Dit kan niet waar zijn. Het is maar goed dat ik niet meer in een ziekenhuis werk. Dan wist ik precies hoeveel mensen er met eieren en al vanaf de fiets vallen en met giga-hernia's arbeidsongeschikt geworden zijn.
Een vruchtbaar land
Nu zijn we weer thuis. Gewoon in de achtertuin. Dit is de groentetuin met 6 weken tussenpozen. Inmiddels hebben we pluksla, rucola, kropsla, paprika's, komkommers, spinazie en verse tuinkruiden, vooral basilicum wordt hier reusachtig groot. Binnenkort te verwachten: pompoen, wortels, uien en prei. De radijzen en de koreander hebben we allemaal opgegeten.
Het is hier een zeer groeizaam klimaat, overdag 25-28 graden, 's nachts niet kouder dan 16 en bakken regen.
Reacties?
Wij vinden het leuk om reactie te krijgen! Daarom hier EEN MUUR.
Plak een reactie op mijn foto's, of post zelf een foto met een verhaal.